Skip to main content
Category

Aktualności

Zwolnienie z pracy z powodu koronawirusa

Choć jednym z celów uchwalonej w dniu 31 marca 2020 r. tzw. Tarczy antykryzysowej jest zapobieżenie zwolnieniom pracowników, niektórzy pracodawcy decydują się na redukcję zatrudnienia w ramach radzenia sobie z kryzysem gospodarczym wywołanym pandemią koronawirusa SARS-CoV-2 (Covid-19).

Zobacz, jakie uprawnienia przysługują w przypadku rozwiązania umowy o pracę w związku z koronawirusem:

 

Rozwiązanie umowy o pracę

W przypadku umów zawartych na czas nieokreślony pracodawca zobowiązany jest wskazać przyczynę wypowiedzenia. Jeżeli wskutek problemów finansowych wywołanych pandemią koronawirusa pracodawca likwiduje miejsca pracy, zobowiązany jest wskazać w wypowiedzeniu przyczyny likwidacji, a także kryteria wyboru pracowników do rozwiązania umowy o pracę.

Jeżeli w ocenie pracownika przyczyny rozwiązania umowy bądź kryteria doboru pracowników są nieprawdziwe, może on złożyć odwołanie do sądu pracy w terminie 21 dni od dnia otrzymania oświadczenia o wypowiedzeniu umowy o pracę i żądać przywrócenia do pracy na dotychczasowych warunkach lub zasądzenia odszkodowania.

Podkreślenia wymaga, że pracodawca nie może jednostronnie skrócić czy zrezygnować z okresu wypowiedzenia przysługującego pracownikowi. W celu natychmiastowego rozwiązania umowy o pracę, konieczne jest zawarcie porozumienia z pracownikiem (nie dotyczy zwolnienia dyscyplinarnego).  Należy pamiętać, że rozwiązanie umowy o pracę za porozumieniem stron co do zasady pozbawia pracownika prawa do zasiłku dla bezrobotnych przez okres 6 miesięcy od dnia rozwiązania umowy o pracę, dlatego w większości przypadków nie jest to rozwiązanie korzystne dla pracownika.

W przypadku rozwiązania przez pracodawcę umowy o pracę za wypowiedzeniem, pracownik otrzymuje wynagrodzenie za czas wypowiedzenia. Ponadto, jeśli pracodawca zatrudnia co najmniej 20 pracowników, pracownikowi należna jest również odprawa, której wysokość jest uzależniona od okresu zatrudnienia.

 

Wypowiedzenie warunków pracy i płacy

Jeżeli pracodawca, mimo problemów finansowych chce utrzymać stan zatrudnienia, może wypowiedzieć swoim pracownikom warunki pracy. Wypowiedzenie warunków pracy może polegać np. na obniżeniu wynagrodzenia bądź zmniejszeniu wymiaru czasu pracy.

W przypadku wypowiedzenia warunków pracy i płacy obowiązują takie same okresy wypowiedzenia, jak w przypadku rozwiązania umowy o pracę za wypowiedzeniem. W przypadku wypowiedzenia warunków pracy i płacy na podstawie ogólnych przepisów prawa pracy, pracownik może nie przystać na zaproponowane warunki – wówczas umowa o pracę rozwiąże się z upływem okresu wypowiedzenia. Jeżeli pracownik wyrazi zgodę na obowiązywanie nowych warunków, zaczynają one obowiązywać po upływie okresu wypowiedzenia.

 

Obniżenie wymiaru czasu pracy i przestój ekonomiczny

Przepisy tzw. Tarczy antykryzysowej pozwalają pracodawcy na wprowadzenie przestoju ekonomicznego bądź obniżenia wymiaru czasu pracy w drodze porozumienia zawartego ze związkiem zawodowym lub przedstawicielem pracowników.

W przypadku przestoju ekonomicznego w zakładzie pracy pracodawca może obniżyć pracownikowi wynagrodzenie o maksymalnie 50%, jednak wskutek obniżenia wynagrodzenia, nie może być ono niższe niż minimalne wynagrodzenie za pracę, które w 2020 roku wynosi 2600 zł brutto.

W przypadku obniżenia wymiaru czasu pracy, pracodawca może obniżyć wymiar czasu pracy o maksymalnie 20%, nie więcej niż do 0,5 etatu, z zastrzeżeniem, że wynagrodzenie nie może być niższe niż minimalne wynagrodzenie za pracę.

W razie skorzystania przez pracodawcę z wyżej wskazanych rozwiązań, pracownik nie ma możliwości nie zgodzić się na te warunki. Jeżeli nie przystaje na nowe warunki zatrudnienia, może rozwiązać umowę o pracę na ogólnych zasadach.

 

Wykonywanie pracy na podstawie umowy zlecenia lub umowy o dzieło

Jeżeli praca jest wykonywana na podstawie umowy zlecenia, innej umowy o świadczenie usług lub umowy o dzieło, odpowiednio zleceniodawca lub zamawiający mają prawo rozwiązać umowę na ogólnych zasadach, wynikających z przepisów lub umowy. Tarcza antykryzysowa przewiduje jednak pomoc dla osób wykonujących pracę na podstawie takich umów w postaci tzw. świadczenia postojowego. Przysługuje ono w sytuacji, w której wprawdzie nie wypowiedziano umowy zlecenia (bądź innej wyżej wskazanej umowy), lecz wskutek pandemii koronawirusa doszło do przestoju w działalności zleceniodawcy, co wiąże się z niewykonywaniem pracy zleceniobiorcę, a zarazem utratą wynagrodzenia za ten czas. W takim przypadku zleceniobiorca ma prawo do otrzymania jednorazowego świadczenia postojowego w wysokości 80% minimalnego wynagrodzenia za pracę. Warunkiem otrzymania świadczenia jest zawarcie umowy zlecenia najpóźniej 1 lutego 2020 r. oraz otrzymanie wynagrodzenia za miesiąc poprzedzający miesiąc złożenia wniosku nie wyższego niż 15.681,00 zł.

Tarcza antykryzysowa (COVID 19)

W dniu 31 marca 2020 r. uchwalona została tzw. Tarcza Antykryzysowa, tj. ustawa o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw. Regulacje te wprowadzają szereg rozwiązań, mających ułatwić prowadzenie działalności gospodarczej w czasach kryzysu wywołanego pandemią koronawirusa SARS-CoV-2.

Ustawa przewiduje szereg rozwiązań, mających pomóc przedsiębiorcom oraz pracownikom w czasie pandemii. W oparciu o treść ustawy można wyróżnić najważniejsze formy pomocy:

Zwolnienie z uiszczania składek ZUS:

  • Ze zwolnienia mogą skorzystać tylko przedsiębiorcy, którzy na dzień 29 lutego 2020 r. zgłosili do ubezpieczenia społecznego nie więcej niż 10 osób (w tym osoby, które opłacają składki wyłącznie za siebie, tzw. samozatrudnieni)
  • Wniosek należy złożyć do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych do dnia 30 czerwca 2020 r.
  • Za okres, którego dotyczy zwolnienie, należy składać deklaracje i raporty na dotychczasowych zasadach
  • Jeżeli płatnik składek opłaca składki wyłącznie za siebie (czyli nie zatrudnia pracowników ani nie ma zleceniobiorców i nie odprowadza składek z tego tytułu), ze zwolnienia może skorzystać tylko wówczas, gdy osiągnął przychód z prowadzenia pozarolniczej działalności uzyskany w miesiącu poprzedzającym miesiąc, w którym został złożony wniosek o zwolnienie z tytułu nieopłaconych składek, w kwocie nie wyższej niż 15.681,00 zł
  • Ze zwolnienia można skorzystać tylko wtedy, gdy nie otrzymano innych form pomocy określonych w ustawie, tj.:
    dopłat do wynagrodzeń pracowników lub świadczeń postojowych.

Dopłata do wynagrodzeń pracowników z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych:

  • Jeżeli przedsiębiorca odnotował spadek obrotów gospodarczych w następstwie COVID-19, może złożyć wniosek o przyznanie świadczeń na ochronę miejsc pracy,
  • Przez spadek obrotów gospodarczych należy rozumieć spadek sprzedaży towarów lub usług, w ujęciu ilościowym lub wartościowym:
    • nie mniej niż o 15%, obliczony jako stosunek łącznych obrotów w ciągu dowolnie wskazanych 2 kolejnych miesięcy kalendarzowych, przypadających w okresie po dniu 1 stycznia 2020 r. do dnia poprzedzającego dzień złożenia wniosku, o którym mowa w ust. 1, w porównaniu do łącznych obrotów z analogicznych 2 kolejnych miesięcy kalendarzowych roku poprzedniego; za miesiąc uważa się także 30 kolejno po sobie następujących dni kalendarzowych, w przypadku gdy dwumiesięczny okres porównawczy rozpoczyna się w trakcie miesiąca kalendarzowego, to jest w dniu innym niż pierwszy dzień danego miesiąca kalendarzowego, lub
    • nie mniej niż o 25% obliczony jako stosunek obrotów z dowolnie wskazanego miesiąca kalendarzowego, przypadającego po dniu 1 stycznia 2020 r. do dnia poprzedzającego dzień złożenia wniosku, o którym mowa w ust.1, w porównaniu do obrotów z miesiąca poprzedniego; za miesiąc uważa się także 30 kolejno po sobie następujących dni kalendarzowych, w przypadku gdy okres porównawczy rozpoczyna się w trakcie miesiąca kalendarzowego, to jest w dniu innym niż pierwszy dzień danego miesiąca kalendarzowego
  • Aby skorzystać z tej formy pomocy, pracodawca nie może zalegać z opłacaniem składek na ubezpieczenie społeczne,
  • Dopłaty dotyczą nie tylko pracowników zatrudnionych na podstawie umowy o pracę, lecz także umowy zlecenia lub innej umowy o świadczenie usług,
  • Świadczenia są wypłacane w okresach przestoju ekonomicznego lub obniżonego wymiaru czasu pracy:
    • przestój ekonomiczny – okres niewykonywania pracy przez pracownika z przyczyn niedotyczących pracownika pozostającego w gotowości do pracy;
    • obniżony wymiar czasu pracy – obniżony przez przedsiębiorcę wymiar czasu pracy pracownika z przyczyn niedotyczących pracownika, jednak nie więcej niż do połowy wymiaru czasu pracy;
  • W przypadku PRZESTOJU w zakładzie pracy pracodawca może obniżyć pracownikowi wynagrodzenie o maksymalnie 50%, jednak wskutek obniżenia wynagrodzenia, nie może być ono niższe niż minimalne wynagrodzenie za pracę, które w 2020 roku wynosi 2600 zł brutto. Tak obniżone wynagrodzenie jest dofinansowywane ze środków Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, w wysokości 50% minimalnego wynagrodzenia za pracę.

UWAGA! Dofinansowanie nie przysługuje w stosunku do pracowników, których wynagrodzenie w miesiącu poprzedzającym miesiąc, w którym złożono wniosek, przekroczyło kwotę 15.681,00 zł

  • W przypadku OBNIŻENIA WYMIARU CZASU PRACY, pracodawca może obniżyć wymiar czasu pracy o maksymalnie 20%, nie więcej niż do 0,5 etatu, z zastrzeżeniem, że wynagrodzenie nie może być niższe niż minimalne wynagrodzenie za pracę. W takiej sytuacji wynagrodzenie dofinansowywane ze środków Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych do wysokości połowy wynagrodzenia, jednak nie więcej niż 40% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia z poprzedniego kwartału ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego (w ostatnim kwartale 2019 r. przeciętne wynagrodzenie zostało określone na poziomie 5198,58 zł).
  • Świadczenia przysługują przez okres 3 miesięcy od dnia złożenia wniosku
  • Wnioski rozpatrywane są według kolejności wpływu, do czasu wyczerpania środków

Dopłata do wynagrodzeń pracowników z funduszy Powiatowego Urzędu Pracy:

  • Starosta może na podstawie zawartej umowy dofinansować wynagrodzenia pracowników, także tych świadczących pracę na podstawie umów zlecenia lub innych umów cywilnoprawnych,
  • Świadczenie przysługuje przez okres maksymalnie 3 miesięcy,
  • O dopłatę mogą się starać mikro, mali i średni przedsiębiorcy,
  • Pracodawca jest zobowiązany do zatrudniania pracowników, których dotyczy finansowanie, przez okres finansowania oraz taki sam okres po zakończeniu finansowania (czyli przy 3-miesięcznym okresie finansowania, pracodawca jest zobowiązany zatrudniać danego pracownika przez okres łącznie 6 miesięcy)
  • Wniosek składa się do Powiatowego Urzędu Pracy w terminie 14 dni od dnia ogłoszenia naboru,
  • Przedsiębiorca nie może otrzymać dofinansowania w części, w której te same koszty zostały albo zostaną sfinansowane z innych środków publicznych (np. z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych)

Zmiany w organizacji pracy:

Pracodawca, u którego wystąpił spadek obrotów gospodarczych i który nie zalega z opłacaniem zobowiązań podatkowych i składek na ubezpieczenie społeczne, może wprowadzić następujące zmiany w organizacji pracy:

  1. ograniczenie nieprzerwanego odpoczynku dobowego pracownika z 11 do 8 godzin i nieprzerwanego odpoczynku tygodniowego z 35 do nie mniej niż 32 godzin, obejmującego co najmniej 8 godzin nieprzerwanego odpoczynku dobowego,
  2. zawarcie porozumienia o wprowadzeniu systemu równoważnego czasu pracy, w którym jest dopuszczalne przedłużenie dobowego wymiaru czasu pracy, nie więcej jednak niż do 12 godzin, w okresie rozliczeniowym nieprzekraczającym 12 miesięcy,
  3. zawarcie porozumienia o stosowaniu mniej korzystnych warunków zatrudnienia pracowników niż wynikające z umów o pracę zawartych z tymi pracownikami, w zakresie i przez czas ustalone w porozumieniu.

Świadczenie postojowe

  • Przysługuje osobie prowadzącej działalność gospodarczą, wykonującej umowę agencyjną, umowę zlecenia lub inną umowę o świadczenie usług, jeżeli dana osoba nie podlega ubezpieczeniom społecznym z innego tytułu,
  • Można z niego skorzystać, jeżeli wskutek pandemii COVID-19 doszło do przestoju w prowadzeniu działalności, odpowiednio przez osobę prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą albo przez zleceniodawcę lub zamawiającego, z którymi została zawarta umowa cywilnoprawna
  • Osobie prowadzącej pozarolniczą działalność gospodarczą świadczenie postojowe przysługuje, jeżeli:
    • nie zawiesiła działalności gospodarczej, a jej przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych w miesiącu poprzedzającym miesiąc złożenia wniosku jest niższy o co najmniej 15% niż w miesiącu wcześniejszym oraz nie przekroczył kwoty 15.681,00 zł
      Albo
    • zawiesiła prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej po dniu 31 stycznia 2020 r. oraz przychód z prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych uzyskany w miesiącu poprzedzającym miesiąc, w którym został złożony wniosek o świadczenie postojowe, nie był wyższy niż 15.681,00 zł.UWAGA! Powyższe wymogi nie muszą być spełnione w przypadku osób rozliczanych w formie karty podatkowej
  • Osobie wykonującej umowę cywilnoprawną świadczenie postojowe przysługuje, jeżeli:
    • umowa cywilnoprawna została zawarta nie później niż w dniu 1 lutego 2020 r.;
    • wynagrodzenie z tytułu wykonywania umowy cywilnoprawnej wynosi nie mniej niż 50% kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę obowiązującego w 2020 r.
  • Świadczenie postojowe wynosi 80% minimalnego wynagrodzenia za pracę.
    Wyjątki:

    • W przypadku gdy suma przychodów z umów cywilnoprawnych w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych uzyskana w miesiącu poprzedzającym miesiąc, w którym został złożony wniosek o świadczenie postojowe wynosi mniej niż 50% kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę obowiązującego w 2020 r. świadczenie postojowe przysługuje w wysokości sumy wynagrodzeń z tytułu wykonywania tych umów cywilnoprawnych,
    • W przypadku zbiegu praw do świadczenia postojowego, przysługuje jedno wynagrodzenie postojowe,
    • W przypadku osoba opodatkowanej w formie karty podatkowej – świadczenie postojowe wynosi 50% minimalnego wynagrodzenia za pracę.
  • Wniosek o przyznanie świadczenia składa się do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. W przypadku osób wykonujących umowy cywilnoprawne, wniosek należy złożyć za pośrednictwem zleceniodawcy.
  • Świadczenie ma charakter jednorazowy, jednak Rada Ministrów może zdecydować o jego ponownej wypłacie, z uwagi na długi czas trwania pandemii COVID-19,

Dofinansowanie kosztów prowadzenia działalności gospodarczej:

  • Starosta może, na podstawie zawartej umowy, przyznać przedsiębiorcy będącemu osobą fizyczną niezatrudniającą pracowników, dofinansowanie części kosztów prowadzenia działalności gospodarczej w przypadku spadku obrotów gospodarczych w następstwie wystąpienia COVID-19.
  • Przez spadek obrotów gospodarczych rozumie się zmniejszenie sprzedaży towarów lub usług w ujęciu ilościowym lub wartościowym obliczone jako stosunek łącznych obrotów w ciągu dowolnie wskazanych 2 kolejnych miesięcy kalendarzowych, przypadających w okresie po dniu 1 stycznia 2020 r. do dnia poprzedzającego dzień złożenia wniosku o przyznanie dofinansowania, w porównaniu do łącznych obrotów z analogicznych 2 kolejnych miesięcy kalendarzowych roku poprzedniego; za miesiąc uważa się także 30 kolejno po sobie następujących dni kalendarzowych, w przypadku gdy dwumiesięczny okres porównawczy rozpoczyna się w trakcie miesiąca kalendarzowego, to jest w dniu innym niż pierwszy dzień danego miesiąca kalendarzowego.
  • Kwota dofinansowania jest zależna od poziomu spadku obrotów. W przypadku obniżenia obrotów o:
    • co najmniej 30% – dofinansowanie może być przyznane w wysokości 50% kwoty minimalnego wynagrodzenia miesięcznie,
    • co najmniej 50% – dofinansowanie może być przyznane w wysokości 70% kwoty minimalnego wynagrodzenia miesięcznie,
    • co najmniej 80% – dofinansowanie może być przyznane w wysokości 90% kwoty minimalnego wynagrodzenia miesięcznie,
  • Dofinansowanie jest udzielane na okres nie dłuższy niż 3 miesiące,
  • Przedsiębiorca musi prowadzić działalność gospodarczą przez ten okres,
  • Wniosek składa się do Powiatowego Urzędu Pracy w terminie 14 dni od dnia ogłoszenia naboru,

Niskooprocentowana pożyczka dla mikroprzedsiębiorców

  • Starosta może udzielić mikroprzedsiębiorcy pożyczki w kwocie maksymalnie 5.000,00 zł,
  • Wniosek o udzielenie pożyczki składa się do Powiatowego Urzędu Pracy po ogłoszeniu naboru. Wraz z wnioskiem należy złożyć oświadczenie o stanie zatrudniania pracowników na dzień 29 lutego 2020 r.
  • Oprocentowanie pożyczki wynosi 0,0525% w skali roku,
  • Okres spłaty wynosi maksymalnie 12 miesięcy z karencją spłaty 3 miesiące od dnia udzielenia pożyczki,
  • Pożyczka wraz z odsetkami na wniosek mikroprzedsiębiorcy podlega umorzeniu, pod warunkiem, że mikroprzedsiębiorca ten przez okres 3 miesięcy od dnia jej udzielenia nie zmniejszy stanu zatrudnienia w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy w stosunku do stanu zatrudnienia na dzień 29 lutego 2020 r. We wniosku o umorzenie mikroprzedsiębiorca oświadcza o nie zmniejszeniu stanu zatrudnienia.

Zwrot uiszczonej prowizji bankowej w przypadku wcześniejszej spłaty kredytu.

Klient może dochodzić od banku zwrotu nadpłaconej prowizji bankowej. Przepisy ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim (Dz.U. z 2019 r. poz. 1083 t.j.) regulują procedurę udzielania kredytów konsumentom przez banki i inne instytucje. Między innymi przepisy te przewidują szczególne uprawnienia dla konsumentów, którzy spłacili kredyt wcześniej, niż wynika to z umowy o kredyt. Uprawnienia przysługują tylko w przypadku wcześniejszej spłaty kredytów konsumenckich tj. takich, które nie mają związku z prowadzoną przez kredytobiorcę działalnością gospodarczą  i których wysokości nie była większa niż 255.550,00 zł. Kredytem konsumenckim w rozumieniu przepisów ustawy jest także np. pożyczka oraz kredyt odnawialny.

Zasady obniżania kosztów kredytu

W przypadku wcześniejszej spłaty kredytu, konsument ma prawo do proporcjonalnego obniżenia kosztów udzielonego kredytu. Koszty te obejmują wszystkie kwoty związane z udzieleniem kredytu – zarówno odsetki, jak i prowizje i inne opłaty pobierane przy podpisaniu umowy o kredyt. Dla przykładu – w przypadku, gdy umowa o kredyt została zawarta na 3 lata, a konsument spłacił całe zadłużenie już po 2 latach, przysługuje mu prawo do obniżenia kosztów kredytu o 1/3. I tak przy prowizji w wysokości 3.000,00 zł będzie to kwota 1.000,00 zł, przy 1.500,00 zł – 500,00 zł itd. Dzięki temu, że konsument wcześniej spłacił kredyt, ma prawo do odzyskania proporcjonalnej części opłat poniesionych w związku z udzielonym kredytem.

Obowiązek zwrotu prowizji, wyrok TSUE

Instytucje bankowe i kredytowe często uchylają się od zwrotu uiszczonej części prowizji. Twierdzą, że zwrotowi podlegają wyłącznie koszty poniesione w czasie, takie jak odsetki. Natomiast nie uznają zwrotu kosztów poniesionych jednorazowo, jak prowizja bankowa. Stanowisko to nie jest jednak trafne. Potwierdził to Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej: TSUE) w wyroku z dnia 11 września 2019 r., sygn. akt C 383/18. Z wyroku TSUE wynika, że prawo konsumenta do obniżki kosztu kredytu w przypadku wcześniejszej spłaty kredytu obejmuje wszystkie koszty, które zostały na niego nałożone. Wyrok TSUE przesądził więc istniejący od kilku lat spór na korzyść konsumentów. Co więcej, także Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów podejmuje już pierwsze kroki w celu ograniczenia nieuczciwych praktyk instytucji bankowych.

Droga sądowa, okres przedawnienia

Jeżeli bank lub inna instytucja nie zwróciła konsumentowi nienależnie pobranej prowizji, może on dochodzić swych praw wytaczając powództwo o zapłatę tej kwoty. Od 7 listopada 2019 r. takie powództwo można wytoczyć w sądzie właściwym dla miejsca zamieszkania konsumenta. Roszczenia o zwrot nienależnie pobranej prowizji mogą być skutecznie dochodzone przed sądem przez 6 lata od dnia całkowitej spłaty kredytu. Po tym terminie ulegają przedawnieniu.

Prokura – uprawnienia i ograniczenia

Prokura to pełnomocnictwo udzielane przez przedsiębiorcę, który podlega wpisowi do rejestru przedsiębiorców (w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej albo w Krajowego Rejestru Sądowego). Jako szczególny rodzaj pełnomocnictwa, prokura dla swej ważności wymaga formy pisemnej.

Prokura to pełnomocnictwo o szerokim zakresie gdyż obejmuje umocowanie do czynności sądowych i pozasądowych związanych z prowadzeniem przedsiębiorstwa. Do przykładowego katalogu czynności objętych prokurą zaliczyć można zawieranie i rozwiązywanie umów, zaciąganie zobowiązań, zatrudnianie pracowników, a także czynności przed sądami i organami administracji. Czynności wykonywane przez prokurenta wiążą bezpośrednio mocodawcę. Prokura nie obejmuje jednak upoważnienia do zbywania przedsiębiorstwa, oddania go do korzystania oraz do zbywania i obciążania nieruchomości. W takich sytuacjach wymagane jest oddzielne pełnomocnictwo do poszczególnej czynności.

Prokura zgodnie z przepisami kodeksu cywilnego nie może być przeniesiona. Prokurent może jedynie ustanowić pełnomocnika do poszczególnej czynności lub pewnego rodzaju czynności.
Prokurę można ograniczyć do zakresu spraw wpisanych do rejestru oddziału przedsiębiorstwa (prokura oddziałowa). Inne ograniczenie prokury nie może odnieść skutków wobec osób trzecich. Oznacza to, że ewentualna umowa określająca zakres uprawnień prokurenta (np. wskazanie katalogu czynności lub wartości zobowiązań, które prokurent może zaciągać), wiąże tylko strony tej umowy. Czynności podejmowane przez prokurenta z przekroczeniem takiej umowy są skuteczne, a ewentualną odpowiedzialność ponosi on wobec swojego mocodawcy.

Inne ogólne ograniczenia prokury wynikać mogą z przepisów prawa. Ograniczenie takie powstaje w przypadku spółek handlowych m.in. wobec konieczności uzyskania zgody innego organu spółki do określonej czynności (np. zgody walnego zgromadzenia, zgromadzenia wspólników, rady nadzorczej). Dokonanie czynności bez takiej zgody skutkuje jej nieważnością, choć zgoda może zostać udzielona wtórnie nie później jednak niż w terminie dwóch miesięcy od dnia złożenia oświadczenia przez spółkę.
Warto też wskazać, że prokura może być samoistna lub łączna. Prokura samodzielna oznacza, że prokurent dokonuje czynności w granicach swego umocowania samodzielnie, bez konieczności udziału dodatkowych osób.

W przypadku prokury łącznej do skutecznego złożenia oświadczenia woli za przedsiębiorcę konieczne jest złożenie oświadczenia woli przez wszystkie osoby, którym udzielono prokury łącznej. Można także udzielić prokury łącznej z członkiem zarządu spółki. Wówczas prokurent do dokonywania czynności musi działać wspólnie z członkiem organu zarządzającego.

Sposób tzw. reprezentacji biernej przedsiębiorcy jest już odmienny. Oświadczenia kierowane do przedsiębiorcy lub doręczenia pism może być dokonywane wobec jednej z osób, którym udzielono prokury. Nawet w przypadku prokury łącznej oświadczenia kierowane do przedsiębiorcy są skuteczne z chwilą dojścia oświadczenia do jednego prokurenta.